HUKUK-POSTASI-2020-metin

274 HUKUK POSTASI 2020 hatları benimsemiş bu dairelerin birleşme sonrasında nasıl karar vere- ceği sorusunu gündeme getirmişti. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, belirsiz alacak davasına ilişkin önemli tartışmalarda görüşünü bildirmesinin yanı sıra, bu soruya da cevap vermiştir. Daire, görüş ayrılıkları ko- nusunda içtihadı birleştirme yolunu tercih etmeyerek adil yargılanma hakkının bir yansıması olan “ sürpriz karar yasağı ” ile ilgili verdiği kararla dikkat çekmiştir. Sürpriz karar doktrinde, “ yargılanmaya esas hukuki durum ve dayanaklar gözetildiğinde, yargılamanın seyrine, mevzuata ve yer - leşik içtihatlara aykırı, umulmadık ve taraflarca ve üçüncü kişilerce öngörülemeyen karar ” olarak tanımlanır 4 . Mahkemelerin yerleşik içtihatlarından farklı bir karar vermesi sürpriz karar olarak nitelendi- rilebilir 5 . Sürpriz karar yasağı ise Anayasa madde 36’da düzenlenen adil yargılanma hakkı kapsamındaki hukuki dinlenilme hakkının unsurlarından biri olarak kabul edilir. Sürpriz karar yasağı uyarınca, istikrar kazanmış içtihatlara aykırı şekilde, hangi maddî ya da hukukî sebebin bu içtihat değişikliğine yol açtığına dair gerekçe belirtilmeden ve/veya taraflara herhangi bir açıklama ve hazırlık imkânı tanınmadan, bu içtihatlardan dönülerek aniden yepyeni bir karar verilmesi temel hak ihlâli sayılabilmektedir. Bu kapsamda, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, dairelerin birleştirilme- sine dair kararın öncesinde, belirsiz alacak talepli davaların hukuki yarar yokluğuna bağlı olarak usulden reddedilmemesi nedeniyle, hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkeleri ile sürpriz karar yasağına örnek teşkil edecek nitelikte bu kararında, bozma kararı vermemiştir. Ayrıca birleşme öncesi uygulamaya güvenerek açılan davalar açısın- dan dairelerin önceki uygulamalarına devam edileceği belirtilmiştir. Böylelikle Yüksek Mahkeme, istikrar kazanmış içtihatlara güvenilerek açılan davalarda davacı/alacaklıların bu güveninin zedelenmemesini hedeflemiştir. 4 Özekes, Muhammet : “ Gerçek Bir İçtihat: 9. Hukuk Dairesi’nin Belirsiz Ala - cak ve Sürpriz Karar Yasağıyla İlgili Emsal Kararı ”, https://blog.lexpera.com.tr/ gercek-bir-ictihat-9-hukuk-dairesinin-belirsiz-alacak-ve-surpriz-karar-yasagiyla- ilgili-emsal-karari/?fbclid=IwAR2CSErVzP_e57y55jSuqBHk8JKy0b7CTQJBH jWLRbWkHCYX9htP-e_uMys (Erişim tarihi: 26.10.2020). 5 Pekcanıtez, Hakan : “ Hukuki Dinlenilme Hakkı ”, Makaleler, On İki Levha Ya- yıncılık, Ağustos 2016, s. 509-560.