HUKUK-POSTASI-2020-metin

257 MEDENİ USUL HUKUKU Ödemenin ne zaman yapılacağına ilişkin senedin üzerine düşülen kayıt, vadeyi gösterir. Vade, bononun unsurlarından biridir ancak zo- runlu değildir. Nitekim kanun koyucu, bonoda vadeye ilişkin herhangi bir kaydın olmaması halinde, bononun geçersiz hale gelmeyeceğini ancak “ görüldüğünde ödenmesi şart olan bir bono ” sayılacağını dü- zenlemiştir. TTK uyarınca, bononun niteliğine aykırı düşmedikçe zamana- şımına ilişkin poliçeye uygulanan hükümler bonoya da uygulanır. Buna göre, bonodan kaynaklanan taleplerin düzenleyene karşı ileri sürülmesi, vadeden itibaren üç yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Bir başka deyişle bono, hak düşürücü süreye tabi olmadığından an- cak düzenleyenin/borçlunun zamanaşımı def’inde bulunması halinde kambiyo senedi vasfını yitirir. Dolayısıyla, zamanaşımı süresi geçse dahi, bonoyu elinde bulunduran kişi (hamil), bonoya dayanarak icra takibi başlatabilir veya alacak davası açabilir. Buna karşılık borçlu, süresi içerisinde zamanaşımı definde bulunursa, bono kambiyo senedi niteliğini kaybederken bononun hamili de kambiyo hukukundan do- ğan haklarını kaybeder. Zamanaşımına uğraması nedeniyle kambiyo senedi vasfını yitiren bono, doktrin ve uygulamadaki görüş birliği uyarınca adi senede dönüşmemekte, 6100 sayılı Hukuk Muhakeme- leri Kanunu’nun (“HMK”) 202. Maddesi kapsamında delil başlangıcı olarak kabul edilmektedir 3 . Delil Başlangıcı HMK m. 202 uyarınca delil başlangıcı, iddia konusu hukuki işlemi tamamen ispata yeterli olmasa da muhtemel gösteren ve ken- disine karşı ileri sürülen kimse veya temsilcisi tarafından verilen veya gönderilen belgedir. Belge ise “ uyuşmazlık konusu vakıaları ispata el - verişli yazılı veya basılı metin, senet, çizim, plan, kroki, fotoğraf, film, görüntü veya ses kaydı gibi veriler ile elektronik ortamdaki veriler ve bunlara benzer bilgi taşıyıcıları ”dır. Delil başlangıcı, iddia edilen hu- kuki işlemi kesin olmasa da yaklaşık olarak ispat edebilen bir belgedir. Delil başlangıcının varlığı halinde hâkim, hem delil başlangıcı hem de dinlenen tanık ve diğer takdiri delilleri serbestçe değerlendirmek suretiyle hüküm tesis eder. 3 Kuru, Baki : Hukuk Muhakemeleri Usulü C. II., İstanbul, 2001, s. 2302.