Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu Tebliği
Giriş
Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan 7222 sayılı Kanun (“7222 sayılı Kanun”) 25.02.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. 7222 Sayılı Kanun ile, diğerlerinin yanı sıra, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nuna[1] (“Sermaye Piyasası Kanunu”) 31/A (Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu) maddesi eklendi. Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”) Sermaye Piyasası Kanunu’na eklenen maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili kılındı. Bu çerçevede Kurul tarafından hazırlanan Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu Tebliği (II-31/A.1) (“Tebliğ”) 11.09.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. İşbu makalede, Tebliğ’de düzenlenen borçlanma aracı sahipleri kurulu (“BASK”) ile BASK toplantıları, karar nisapları, ihraççının ödeme yükümlülüklerinin ihlali ve borçlanma araçlarının yapılandırılmasına ilişkin hususlar ele alınacaktır.
Borçlanma Aracı ve Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu
Alternatif bir finansman şekli olarak kullanılan borçlanma araçları, Borçlanma Araçları Tebliği (VII-128.8) uyarınca ihraççıların borçlu sıfatıyla düzenleyerek ihraç ettikleri tahviller, paya dönüştürülebilir tahviller, değiştirilebilir tahviller, finansman bonoları, kıymetli maden bonoları ve borçlanma aracı olduğu Kurulca kabul edilecek sermaye piyasası araçları olarak tanımlanmıştır.
Borçlanma araçlarına olan güvenin artması, temerrüt hallerinde yatırımcıların korunması, değişmekte olan piyasa şartlarına hızlı bir şekilde uyum sağlanabilmesi için BASK oluşturulmasına ihtiyaç duyulmuştur[2]. Önce Sermaye Piyasası Kanunu’na eklenen madde ve akabinde de Tebliğ ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır. Tebliğ ile yatırımcıların değişen koşullara göre toplu bir şekilde hareket edebilmesine ve ihraççılar ile yatırımcıların borçlanma araçlarının hüküm ve şartlarının değişmesi yönünde mutabakata varabilmesine imkân sağlanmıştır[3].
Sermaye Piyasası Kanunu’nun 31/A maddesine göre ihraççının tedavülde bulunan borçlanma araçlarının sahipleri, BASK’ı oluşturur. Her bir tertip borçlanma aracı sahipleri ayrı bir BASK oluşturabilir. BASK, genel ve tertip BASK olmak üzere ikiye ayrılır.
Tertip BASK ihraççının herhangi bir tertip veya birden fazla tertip borçlanma aracı sahiplerinin oluşturduğu bir kuruldur. Sahip olunan borçlanma araçlarına ilişkin olarak Tebliğ’de veya izahname/ihraç belgesinde belirtilen veya bu belgelere dayanılarak Merkezi Kayıt Kuruluşunda (“MKK”) tanımlanmış şartlarda ve konularda yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyecek nitelikteki değişikliklerin karara bağlanması amacıyla hareket eder. İhraççının yönetim kurulunun veya ilgili borçlanma aracı sahiplerinin talebi üzerine toplanır. Genel BASK ise herhangi bir Tertip BASK kararının kendi haklarını olumsuz etkilediği gerekçesiyle Tertip BASK kararına katılan tertipler dışında kalan ihraççının tedavülde bulunan diğer tertip borçlanma aracı sahiplerinin kendi talepleri doğrultusunda toplanan BASK’ı ifade eder.
Tebliğ’in 4’üncü maddesine (Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu) göre borçlanma aracına ilişkin asli hüküm ve şartlarında, yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyecek nitelikteki değişikliklerin yapılabilmesi için ilgili tertip borçlanma aracı sahiplerinin oluşturduğu Tertip BASK’ın karar alması gerekir.
BASK Toplantıları ve Karar Nisapları
BASK’ın toplantıya çağrılmasına ve karar almasına ilişkin esasların ve şartların, ihraççı tarafından borçlanma aracı ihracı nedeniyle hazırlanan izahname ve/veya ihraç belgesinde belirlenmesi zorunludur.
Borçlanma araçlarına ilişkin izahname veya ihraç belgesinde, borçlanma aracı sahiplerine karşı ihraççının finansal veya operasyonel durumuna ilişkin yer verilen taahhütlerde değişiklik yapılabilmesi için Tertip BASK kararının gerekli olup olmadığı ve gerekmesi halinde ilgili karar nisapları izahname veya ihraç belgesinde belirlenir. Bu çerçevede alınan kararlar için ayrıca Genel BASK’ın onayı aranmaz.
Aksine daha ağır nisap öngörülmüş olmadıkça; Tertip BASK toplantılarında kararlar, her bir tertibin tedavülde bulunan toplam nominal bedelinin üçte iki çoğunluğunu temsil eden borçlanma aracı sahiplerinin olumlu oyu ile alınır. Tertip BASK toplantılarında alınan kararlar toplantı tarihinden itibaren en geç üç iş günü içerisinde ihraççının yönetim kurulu tarafından onaylanmadıkça geçerli olmaz. İhraççının yönetim kurulu tarafından onaylanan ve Genel BASK kararı ile reddedilmemiş olan Tertip BASK kararları, bu kararlara olumlu oy vermeyen veya usulüne uygun şekilde yapılan çağrıya rağmen toplantıya katılmayan aynı tertip borçlanma aracı sahipleri için de hüküm ifade eder.
Tertip BASK’ta alınmış ve ihraççının yönetim kurulunca onaylanmış bir kararın kendi haklarını olumsuz etkilediği gerekçesiyle diğer tertip borçlanma araçlarının nominal değerinin yüzde yirmisine sahip olanlar yönetim kurulunun onay kararından itibaren en geç beş iş günü içinde Genel BASK’ın toplanmasını talep edebilir. Bu süre geçtikten sonra Genel BASK’ın toplanması talep edilemez ve Tertip BASK’ta alınan kararlar kesinlik kazanır.
Genel BASK, ilgili Tertip BASK kararının ihraççının yönetim kurulu tarafından onaylandığı tarihten itibaren on beş iş günü içinde toplanır. Genel BASK toplantılarında kararlar, bu toplantıya katılma hakkı veren borçlanma araçlarının toplam nominal bedelinin en az üçte iki çoğunluğunu temsil eden borçlanma aracı sahiplerinin oyu ile alınır. Genel BASK, Tertip BASK’ta alınmış ve ihraççının yönetim kurulunca onaylanmış olan ve kendi haklarını olumsuz etkileyen kararları görüşür. Görüşülen kararların üçte iki çoğunluk ile reddedilmesi halinde Tertip BASK kararı yürürlüğe girmez. Yönetim kurulu tarafından usulüne uygun yapılan çağrıya rağmen Genel BASK’ın bu süre içinde toplanmaması halinde Tertip BASK kararları kesinlik kazanır.
Tebliğ’in 6’ıncı maddesi (Toplantıya İlişkin Esaslar) kapsamında BASK toplantılarının esasen fiziken yapılması öngörülmüş, ve fakat, toplantı yapılmaksızın karar metninin elden ve/veya elektronik ortamda dolaştırılması ve imzalanması suretiyle de karar alınabilmesine imkan sağlanmıştır. BASK toplantıları elektronik ortamda da yapabilir. BASK toplantısına katılabilecekler listesi MKK tarafından verilen listeye göre yönetim kurulunca hazırlanır.
İhraççının ve/veya ilişkili taraflarının sahip oldukları borçlanma araçları, sahibine BASK toplantılarında oy hakkı sağlamaz ve nisaplarda dikkate alınmaz.
İhraççının Temerrüdü
Kanun koyucu ayrıca borçlanma araçlarının ödenmesinde temerrüde düşülmesi halinde, yatırımcılar ile ihraççının yeniden yapılandırma konusunda mutabakata varmaları durumunu da düzenlemiştir. Bu kapsamda, yeniden yapılandırmanın uygulanabilirliğinin sağlanabilmesi amacıyla daha önce başlatılan takiplerin durması, zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin işlememesi ve borçlanma araçlarının ifasıyla takiplerin düşmesi amaçlanır[4]. Sermaye Piyasası Kanunu ile paralel düzenlemeler Tebliğ’de de yer alır.
Tebliğ’in 9’uncu maddesine (İhraççının Ödeme Yükümlülüğü, Bu Yükümlülüğün İhlali ve Borçlanma Aracının Yapılandırılması) göre, izahname veya ihraç belgesinde, diğer hususların yanı sıra, borçlanma aracından doğan borçların niteliği ve kapsamına, bu borçların geri ödenmesinde temerrüde düşülmesi anlamına gelecek durumları da somut olarak içerecek şekilde, geri ödemelerde meydana gelebilecek temerrütlerin tanımı ve kapsamına da yer verilir.
Borçlanma araçlarının geri ödemelerinde temerrüt oluştuktan sonra bu borçlanma araçlarının hüküm ve şartlarının değiştirilmesi halinde, borçlanma aracının temerrüdü nedeniyle başlatılmış tüm takipler ilgili borçlanma aracının hüküm ve şartlarının değiştirilmiş kabul edildiği tarih itibarıyla durur, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanmaz, bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez. Borçlanma aracından doğan tüm borçlar ifa edildikten sonra duran takipler düşer.
Diğer Düzenlemeler
Tebliğ’in 5’inci maddesinde (Borçlanma Aracı Sahipleri Temsilcisinin Belirlenmesi) yer alan şartları taşıması durumunda ihraççıların tedavülde bulunan nominal bedelinin yarısından fazlasını temsil eden borçlanma aracı sahiplerinin olumlu oyu ile borçlanma aracı sahipleri temsilcisi seçilebilir. Anılan Tebliğ düzenlemeleri ihraççının yurt dışında ihraç ettiği borçlanma araçları için bu uygulanmayacaktır.
Sonuç
Borçlanma araçlarına olan güvenin artması, temerrüt hallerinde yatırımcıların korunması, değişmekte olan piyasa şartlarına hızlı bir şekilde uyum sağlanabilmesi için BASK oluşturulmasına mevzuat düzenlemeleri yapıldı. Tebliğ ile her bir tertip borçlanma aracı sahiplerine ayrı bir BASK oluşturması için imkân sağlandı. BASK’ın toplantıya çağrılması ve karar almasına ilişkin esaslar ve şartlar, ihraççı tarafından borçlanma aracı ihracı nedeniyle hazırlanan izahname ve/veya ihraç belgesinde belirlenmesi zorunluluğu getirildi. Tebliğ’de BASK kararları için gerekli olan nisaplar belirlendi. Tebliğ’de ayrıca borçlanma araçlarının ödenmesinde temerrüde düşülmesi halinde, yeniden yapılandırmanın uygulanabilirliğinin sağlanabilmesi amacıyla daha önce başlatılan takiplerin durması, zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin işlememesi ve borçlanma araçlarının ifasıyla takiplerin düşmesi de düzenlendi.
[1] 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, RG, S. 28513, 30.12.2012.
[2] https://www.procompliance.net/borclanma-araci-sahipleri-kurulu-tebligi-ii-31-a-1/ (Erişim tarihi: 21 Eylül 2020).
[3] https://www.spk.gov.tr/Duyuru/Goster/20200911/0 (Erişim tarihi: 21 Eylül 2020).
[4] https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-2596.pdf (Erişim tarihi: 21 Eylül 2020).
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.
Diğer İçerikler
Esas sermayenin azaltılması, bilançodaki esas sermaye kaleminin nominal olarak indirilmesi sonucunu doğuran işlemdir. Esas sermaye azaltılmasının niteliği bir esas sözleşme değişikliğidir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) m.473–475 hükümleri sermaye azaltımının genel esaslarını düzenler...
Avrupa Birliği (“AB”) bünyesinde sermaye piyasalarını daha cazip hale getirmek ve şirketlerin halka arz süreçlerini kolaylaştırmak amacıyla, Avrupa Konseyi tarafından 8 Ekim 2024 tarihinde yeni bir mevzuat paketi olan Listing Act kabul edilmiştir. Listing Act, AB İzahname Tüzüğü (EU Prospectus Regulation)...
Kripto varlıklar, son yıllarda finansal piyasaların önemli bir parçası haline geldi ve artan yatırımcı ilgisiyle birlikte ilgili düzenleyici çerçeve geliştirildi. Bu kapsamda gerek 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda (“SPKn”) yapılan değişiklikler gerekse Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 2024 yılında...
Yeni girişimler ve bu kapsamda start-up şirketleri uzun bir süredir, ekonomik hayatın önemli bir oyuncusu konumundadır. Özellikler yeni teknolojiler, yaratıcı fikirler konusunda, yerleşik ve büyük yapılar yerine, yeni girişim ve bireylerin şahsi katkılarının daha çok ortaya konabildiği yapılar gelişim için büyük katkı...
İnternet sitesi, şirketlerin şeffaf yönetim anlayışını güçlendiren, pay sahipleri, şirket alacaklıları, şirket ile birlikte faaliyet yürütenler gibi şirket paydaşlarının şirkete ilişkin önemli bilgilere hızlı ve doğru şekilde ulaşmalarını sağlayan en önemli araçlardan biridir...
Kripto varlıklar, blockchain teknolojisinin ortaya çıkışıyla birlikte finansal sistemde önemli bir değişim yaratmıştır. Bu varlıkların merkezi olmayan yapısı ve dijital doğası, geleneksel finansal sistemlerin dışında yeni bir yöntem sunmuştur...
Amerika Birleşik Devletleri Temyiz Mahkemesi’nin (11.Bölge) 29 Mayıs 2024 tarihinde verdiği Keener Kararı , finansal piyasalarda aracılık faaliyetleri ve finansal aracı (dealer) tanımı ile ilgili olarak menkul kıymetler kanunlarının yorumlanması ve uygulanmasında önemli çıkarımlar getirdi...
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından, Portföy Yönetim Şirketleri’nin (PYŞ) kurucusu oldukları menkul kıymet yatırım fonlarına (Fonlar) ilişkin olarak Sorumlu Yönetim İlkeleri (SYİ) düzenlenmiştir. SYİ’de, Fonlar tarafından yatırım yapılan şirketlere ve portföyde olan varlıklara ilişkin, bu yatırımlardan...
Bilgi, sermaye piyasalarında büyük önem taşır. Deneyimli profesyonellerden yeni katılanlara, yatırımcılar sermaye piyasalarının karmaşıklıklarını anlamak ve kararlarını yönlendirmek için çeşitli kaynaklara başvururlar...
Finans ve hukukun karmaşık ağında, ABD Temyiz Mahkemesi İkinci Dairesi’nin Kirschner v. JP Morgan Chase Bank, N.A. ("Kirschner Kararı") kararı, uluslararası bankacılık düzenlemeleri ile menkul kıymetler hukukunun kesiştiği noktada durur ve sendikasyon kredisi işlemlerinin mekaniğini düzenleyen yasal...
Sürdürülebilirlik bağlantılı türev ürün işlemleri, sürdürülebilirlik ile bağlantılı şekilde değişiklik gösterecek bir nakit akışının türev ürünlere yerleştirilmesi anlamına gelir ve kurumların çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) hedeflerine uyumu belirli performans göstergeleri kullanılarak izlenir...
Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK), anonim ortaklıkların teminat, rehin, ipotek vermesi ve kefil olması (TRİK) bakımından izlemeleri gereken özel bir usul yer almaz. TRİK tesis edilmesine ilişkin işlemler genel hükümlerdeki yetki kurallarına göre belirlenir. Bununla birlikte halka açık şirketlerin faaliyetleri esnasında...
Şirketlerin finansman ihtiyacı ve kurumsallaşma istekleri doğrultusunda halka arz edilen şirket sayısı Türkiye genelinde artış eğilimi göstermektedir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun internet sitesinde yayınladığı ilk halka arzlara ilişkin veriler incelendiğinde 2022 yılında 35; 2023 yılında ise Eylül ayı itibariyle 39 adet...
Halka açık olmayan anonim şirketlerin borsanın girişim sermayesi pazarında (“GSP”) işlem görmek üzere sermaye artırımı yoluyla ihraç edilecek paylarının halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satışı Payları Girişim Sermayesi Pazarı’nda İşlem Görecek Ortaklıklara İlişkin Esaslar Tebliği (II-16.3) (“Tebliğ”) ile...
İsviçre Finansal Piyasalar Denetleme Kurumu (“FINMA”), 19 Mart 2023 tarihli kararı ile Credit Suisse’in UBS Group AG (“UBS”) ile birleşmesini onaylarken aynı zamanda Credit Suisse’in ihraç ettiği, toplam değeri yaklaşık 17 milyar İsviçre Frangı’nı bulan ve AT1 olarak anılan ilave ana sermaye tahvillerinin kayıtlardan...
Uzun zamandır beklenen Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“Kurul”) III – 35/A.2 seri numaralı Kitle Fonlaması Tebliği (“Tebliğ”), 27 Ekim 2021 tarihli ve 31641 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi...
Günümüzün önemli yapılandırılmış finansman ürünlerinden biri olan ipotek teminatlı menkul kıymetler, temelini 18.yüzyıl Prusya’sının Pfandbrief’inden alır. Yedi Yıl Savaşı’nın ardından Kral II. Friedrich, mali gücü savaşlar sonucunda yıpranmış toprak sahibi soyluların malvarlıklarındaki likiditeyi artırmak amacı ile...