Fiyat / Marj Sıkıştırması
Giriş
Hakim durumdaki teşebbüsler, belirli bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabeti davranışlarıyla bozmamakla yükümlüdürler. Ancak bazı hallerde hakim durumdaki teşebbüslerin, piyasada faaliyet gösteren diğer oyuncuları engelledikleri ve onların seçeneklerini sınırladıkları görülür. Bu hallerden biri de fiyat sıkıştırmasıdır. ‘Fiyat sıkıştırması’ (ya da ‘marj sıkıştırması’), bütünleşik sağlayıcının alt pazar fiyatı ile rakibine sattığı girdinin fiyatı arasındaki marjın daralması halinde oluşan rekabeti engelleyici bir uygulamadır. Fiyat sıkıştırması halinde, alt pazardaki mevcut rakip, daralan bu marj karşısında ya etkin bir şekilde rekabet edemez hale gelir ya da pazardan çıkmak durumunda kalır[1].
Rekabet otoriteleri tarafından incelenen fiyat sıkıştırmasına yönelik uygulamalar hemen hemen benzerdir. Fiyat sıkıştırması uygulaması başta telekomünikasyon sektörü olmak üzere; su, demiryolu, posta hizmetleri, tıbbi ürünler, ödemeli yayıncılık platformu (Pay TV), yakıt sektörleri gibi pek çok sektörde görülür[2].
Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Kapsamında ‘Fiyat Sıkıştırması’
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) ‘Hakim Durumun Kötüye Kullanılması’ başlıklı 6’ncı maddesi hakim durumun kötüye kullanılmasını yasaklar ve başlıca kötüye kullanma hallerini sıralar. Her ne kadar ‘fiyat sıkıştırması’ 6’ncı maddedeki kötüye kullanma hallerinden biri olarak açıkça belirtilmese de, Hakim Durumdaki Teşebbüslerin Dışlayıcı Kötüye Kullanma Niteliğindeki Davranışlarının Değerlendirilmesine İlişkin Kılavuz’da (“Kılavuz”) kötüye kullanma hali olarak gösterilir.
Kılavuz’da tanımlanan fiyat sıkıştırması, Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) 19.11.2008 tarihli ve numaralı 08-65/1055-411 kararına[3] dayanır. Kılavuz’da belirtildiği üzere, fiyat sıkıştırması “dikey ilişkili pazarlarda faaliyet gösteren ve üst pazarda hâkim durumda bulunan bir teşebbüsün üst pazar ürünü fiyatı ile alt pazar ürünü fiyatı arasındaki marjı, alt pazarda eşit derecede etkin bir rakibin dahi kârlı bir şekilde kalıcı olarak ticari faaliyette bulunmasına imkân vermeyecek nitelikte belirlemesidir”. Dikey bütünleşik ve üst pazarda hâkim durumda bulunan bir teşebbüs, üst pazar ürününün fiyatını yükselterek, alt pazar ürününün fiyatını düşürerek veya her ikisini aynı anda uygulayarak fiyat sıkıştırmasına yol açabilir. Böylece, hakim durumdaki teşebbüs üst pazardaki ürünü üzerinde sahip olduğu pazar gücünü alt pazara aktarabilir ve bu şekilde ilgili pazardaki rekabetin kısıtlanmasına neden olabilir.
Fiyat Sıkıştırması için Aranan Koşullar
Rekabet kurallarının ihlal edildiğine ilişkin herhangi bir tespitte bulunmadan önce, dikey bütünleşik ve hakim durumdaki teşebbüs ile rakiplerinin faaliyet gösterdiği pazarın yapısına ilişkin bazı ekonomik ve hukuki koşulların eşzamanlı olarak bulunması gerekir[4]. Kılavuz’da belirtildiği üzere, Kurul, incelenen davranışın fiyat sıkıştırması yoluyla rekabet karşıtı piyasa kapamaya yol açmasının muhtemel olup olmadığının tespitinde bazı hususları dikkate alır. Bunlar: (i) teşebbüs, bir üretim zincirinde birbiriyle bağlantılı üst ve alt pazarlarda faaliyet göstermelidir, (ii) üst pazar ürününün alt pazarda faaliyet gösterebilmek için vazgeçilmez olması gerekir, (iii) teşebbüsün üst pazarda hâkim durumda olması gerekir, (iv) üst ve alt pazar ürünleri arasındaki marjın, üst pazarda hakim durumda bulunan teşebbüs kadar etkin bir rakibin alt pazarda kâr elde edemeyecek ve kalıcı şekilde faaliyet gösteremeyecek kadar düşük olması gerekir.
Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın Fiyat Sıkıştırması Hakkında Önde Gelen Kararları
Aşağıda, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (“ABAD”) önce gelen kararlarından bazıları kısaca ele alınır.
ABAD’ın Deutsche Telekom AG v. Komisyon Kararı[5]
ABAD; Deutsche Telekom AG v. Commission kararında, Deutsche Telekom AG’nin (“Deutsche Telekom”) İlk Derece Mahkemesi (şimdi Genel Mahkeme) kararına karşı yaptığı temyiz başvurusunu reddetti ve Deutsche Telekom’un, Almanya sabit telefon hattı pazarındaki hakim durumunu kötüye kullanması nedeniyle Komisyon tarafından verilen 12.6 milyon Avro para cezasını onayladı. Deutsche Telekom’un, ağ erişimi hizmetleri (‘yerel ağa erişimin sağlanması hizmetleri’) için rakiplerine uyguladığı fiyatların, kendi müşterilerine (son tüketiciler) uyguladığı perakende fiyatlara kıyasla daha fazla olması kötüye kullanma halini oluşturdu. Söz konusu fiyatlandırma sonucunda Deutsche Telekom’un rakipleri, müşterilerine, Deutsche Telekom’un kendi müşterilerine uyguladığı fiyattan daha yüksek bir fiyat uygulamak zorunda kaldı. ABAD’a göre, Deutsche Telekom rakiplerinin marjlarını sıkıştırmak suretiyle hakim durumunu güçlendirdi ve böylece tüketicilerin seçeneklerini sınırlandırarak zarara uğramalarına neden oldu[6].
ABAD’ın Telefónica S.A. and Telefónica de Espaha S:A:U: v. AB Komisyonu Kararı[7]
ABAD; Telefónica S.A. and Telefónica de Espaha S:A:U: v. Commission kararında, İspanya telekomünikasyon pazarında eski devlet tekeli olan Telefónica and Telefónica de Espaha’nın (“Telefónica”), toptan genişbant pazarındaki hakim durumunu kötüye kullandığına ilişkin temyiz talebini reddetti. ABAD, Telefónica’nın perakende genişbant erişim pazarı fiyatları ile bölgesel ve ulusal düzeydeki toptan genişbant erişim pazarlarındaki fiyatlar arasındaki marj sıkışması yoluyla rakiplerine haksız fiyat uyguladığını, böylece hakim durumunu kötüye kullandığını saptadı[8]. Ayrıca, Komisyon tarafından Telefónica’ya verilen ve Genel Mahkeme tarafından da uygun bulunan 152 milyon Avro’luk para cezası ABAD tarafından da onaylandı.
Kurul’un Fiyat Sıkıştırması Hakkında Önde Gelen Kararları
Telekomünikasyon sektöründeki fiyat sıkıştırması uygulamasına ilişkin şikayetlerin fazla olması nedeniyle Kurul’un sık sık incelemeler yürüttüğü görülür. Bu nedenle, fiyat sıkıştırmasına yönelik Kurul tarafından verilen ilk kararın[9] telekomünikasyon sektörüne ilişkin olması şaşırtıcı değildir. Ancak söz konusu kararda, fiyat sıkıştırmasının ayrıntılı incelemesine girilmedi. Türk Telekomünikasyon A.Ş.’nin (“Türk Telekom”) bu kampanyayı düzenleyici otorite olan Telekomünikasyon Kurumu izin ve onayıyla gerçekleştirmiş olması gerekçesiyle şikâyet reddedildi.
Kurul’un Türk Telekom ve TTNet Kararı[10]
Kurul’un fiyat sıkıştırması konulu önemli kararlarından biri Türk Telekom ve Türk Telekom iştiraki TTNet A.Ş. (“TTNet”) hakkındadır. Bu kararında Kurul, Türk Telekom ve TTNet ekonomik bütünlüğünün toptan genişbant internet erişim hizmetleri pazarındaki hâkim durumunu, perakende genişbant internet hizmetleri pazarında fiyat sıkıştırması yoluyla kötüye kullandığına, bu suretle 4054 sayılı Kanun’un 6’ncı maddesini ihlal ettiğine karar verdi ve ekonomik bütünlüğe 12.4 milyon TL idari para cezası uyguladı. Bu kararı önemli kılan nedenlerden bir diğeri ise, Kurul’un fiyat sıkıştırması konusunda üç konunun açıklığa kavuşturulması gerektiğini belirtmesidir. Bunlardan ilki, fiyat sıkıştırmasındaki yetersiz marjın ne şekilde hesaplanacağına yöneliktir. İkinci konu, fiyat sıkıştırmasının yıkıcı fiyattan farklı nitelik taşıdığı, fiyat sıkıştırmasının oluşması için perakende fiyatın yıkıcı olmasının gerekmediği, yıkıcı fiyat tespiti yapılamadığında bile fiyat sıkıştırması tespitinin yapılabileceğidir. Üçüncü dikkat edilmesi gereken konu ise, fiyat sıkıştırması ihlalinin saptanmasında göz önüne alınacak süre olarak belirtildi. Ayrıca Kurul bu kararında, sırasıyla AB Komisyonu ve İlk Derece Mahkemesi tarafından verilen -kararın verildiği yıl güncel olan- fiyat sıkıştırmasına yönelik Telefónica ve Deutsche Telekom kararlarına da atıfta bulundu.
Kurul’un Turkcell Kurumsal Tarifeler Kararı[11]
Kurul’un fiyat sıkıştırmasına ilişkin dikkat çeken kararlarından bir diğeri ise Turkcell Kurumsal Tarifeler ön araştırma kararıdır. İlgili kararda, üst pazarda hakim durumda olan Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin (“Turkcell”), alt perakende pazarda faaliyet gösteren diğer teşebbüslere sağladığı girdi fiyatının, Turkcell’in alt rekabetçi pazardaki perakende fiyatının üzerinde olup olmadığı ve bu şartlar altında ‘etkin bir operatörün’ alt pazarda ‘normal bir karla’ çalışıp çalışamayacağı değerlendirildi. Yapılan değerlendirmeler doğrultusunda, Turkcell’in alt pazardaki perakende ortalama fiyatları ile etkin operatörün maliyetleri arasında, piyasada faaliyet göstermek için yeterli bir marjın bulunduğu kanaatine varıldı. Sonuç olarak Kurul, fiyat sıkıştırmasına yönelik bir uygulamanın bulunmadığını tespit ederek söz konusu şikayeti reddetti.
Sonuç
Fiyat sıkıştırması rekabet hukuku kapsamında kötüye kullanma hallerinden biridir. Yukarıda da belirtildiği üzere, dikey bütünleşik ve üst pazarda hâkim durumda bulunan bir teşebbüs, üst pazar ürününün fiyatını yükselterek, alt pazar ürününün fiyatını düşürerek veya her ikisini aynı anda uygulayarak fiyat sıkıştırmasına yol açabilir. Böylece, hakim durumdaki teşebbüs üst pazardaki ürünü üzerinde sahip olduğu pazar gücünü alt pazara aktarabilir ve bu şekilde ilgili pazardaki rekabetin kısıtlanmasına neden olabilir. Her ne kadar telekomünikasyon sektöründe fiyat sıkıştırması uygulaması sıklıkla görülse de, diğer sektörlerde de fiyat sıkıştırması uygulamalarına rastlanır. Son olarak, fiyat sıkıştırması gibi rekabeti engelleyici davranışların önlenmesi ve ilgili pazarlarda etkin rekabetin sağlanması ve korunması için bir üretim zincirinde birbiriyle bağlantılı üst ve alt pazarlarda faaliyet gösteren ve üst pazarda hakim olan teşebbüslerin piyasadaki davranışlarına dikkat edilmelidir.
[1] OECD DAF/COMP(2009)36, Policy Roundtable on Margin Squeeze, http://www.oecd.org/regreform/sectors/46048803.pdf (Erişim tarihi: 07.12.2016).
[2] OECD DAF/COMP(2009)36, Policy Roundtable on Margin Squeeze, s. 8.
[3] Kurul’un 19.11.2008 tarihli ve 08-65/1055-411 numaralı kararı için bkz. http://www.rekabet.gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments%2fGerek%25c3%25a7eli%2bKurul%2bKarar%25c4%25b1%2fkarar2899.pdf (Erişim tarihi: 07.12.2016).
[4] OECD DAF/COMP(2009)36, Policy Roundtable on Margin Squeeze, s. 218.
[5] Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın 14.10.2010 tarihli ve C-280/08 P numaralı Deutsche Telekom AG v. Commission kararı, ECLI: EU:C:2010:603.
[6] Avrupa Birliği Adalet Divanı, Basın Bildirisi No 104/10, Luxemburg, 14.10.2010, http://europa.eu/rapid/press-release_CJE-10-104_en.pdf (Erişim tarihi: 07.12.2016).
[7] Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın 10.07.2014 tarihli ve C-295/12 P numaralı Telefónica and Telefónica de España v Commission kararı, ECLI:EtJ:C:2014:2062.
[8]Avrupa Birliği Adalet Divanı, Basın Bildirisi No 95/14, Luxemburg, 10.07.2014, http://curia.europa.eu/jcms/upload/docs/application/pdf/2014-07/cp140095en.pdf (Erişim tarihi: 07.12.2016).
[9]Kurul’un 08.09.2005 tarihli ve 05-55/833-226 numaralı kararı için bkz. http://www.rekabet.gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments%2fGerek%25c3%25a7eli%2bKurul%2bKarar%25c4%25b1%2fkarar1321.pdf (Erişim tarihi: 07.12.2016).
[10]Kurul’un 19.11.2008 tarihli ve 08-65/1055-411 numaralı kararı için bkz. http://www.rekabet.gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments%2fGerek%25c3%25a7eli%2bKurul%2bKarar%25c4%25b1%2fkarar2899.pdf (Erişim tarihi: 07.12.2016).
[11]Kurul’un 04.07.2007 tarihli ve 07-56/634-216 numaralı kararı için bkz. http://www.rekabet.gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments%2fGerek%25c3%25a7eli%2bKurul%2bKarar%25c4%25b1%2fkarar2070.pdf (Erişim tarihi: 07.12.2016).
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.
Diğer İçerikler
Son yıllarda rekabet hukukunun küresel çapta en gözde terimlerinin başında gelen çalışan ayartmama anlaşmaları, Rekabet Terimleri Sözlüğü’nde “bir teşebbüsün bir başka teşebbüsün çalışanlarına iş teklif etmemesine veya bu çalışanları işe almamasına ilişkin olarak doğrudan veya dolaylı şekilde yapılan...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), teşebbüslerden bilgi talep etme konusunda geniş yetkilere sahiptir. Bu yetkinin hukuki dayanağını 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 14. maddesi oluşturur. Anılan hüküm uyarınca Kurul, kanunla kendisine verilen görevleri yerine getirirken gerekli...
Dünyadaki rekabet otoriteleri, son yıllarda işgücü piyasasındaki rekabet ihlallerine giderek daha fazla odaklanmakta; bu kapsamda yeni düzenlemeler ve rehberler yayımlamaktadır. Buna örnek olarak, ABD Adalet Bakanlığı ile Federal Ticaret Komisyonu’nun ortak rehberi, Japonya Adil Ticaret Komisyonu’nun...
Genel Veri Koruma Tüzüğü’nün (General Data Protection Regulation, “GDPR”) 8. bölümü, ilgili kişilerin GDPR kapsamındaki haklarının ihlal edilmesi durumunda başvurabilecekleri hukuki yolları düzenler. Bu kapsamda öncelikle her ilgili kişi; yerleşik oldukları, çalıştıkları veya ihlalin gerçekleştiği iddia edilen...
Birleşme ve devralma işlemleri, pazardaki rekabet yapısının şekillenmesinde kritik bir rol oynar. Bu tür işlemler, ürün ve hizmetlerin daha düşük fiyatlarla sunulabilmesi, yeni ürün ve teknolojilerin geliştirilmesi ve kalite artışı gibi olumlu sonuçlar doğurabilse de pazarın yoğunlaşmasına yol açarak etkin rekabetin...
Teknolojik gelişmeler ve beraberinde getirdiği teknolojik imkânlar, piyasa aktörlerinin rekabet edebilirliğine katkı sunmada şüphesiz önemli rol oynuyor. Bu anlamda teşebbüsler tarafından kamuya açık fiyatlarının takip edilmesi ve teşebbüsün kendi fiyatlandırmalarına optimize edilmesini sağlayan fiyatlandırma...
15 Şubat 2009 tarihli ve 27142 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik (“Eski Ceza Yönetmeliği”) yürürlükten kaldırıldı. Rekabet Kurulu’nun...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), son yıllarda perakende sektöründeki teşebbüslerin faaliyetlerini dikkatle takip ediyor. Perakende sektöründeki yatay ihlaller, Kurul’un rekor idari para cezaları ile birlikte kamuoyunda oldukça ses getirdi. Yeniden satış fiyatının belirlenmesi (“YSFB”) ile bölge ve müşteri kısıtlamaları gibi dikey...
Yakın dönem itibarıyla birçok otomobil üreticisi, karbon emisyonlarını azaltma hedeflerini duyurmuş, pek çok marka, üretim süreçlerinden araçların kullanım ömrüne kadar sıfır karbon hedefleri belirlemiştir. Elektrikli araçların, fosil yakıtlı otomobillere kıyasla üretim aşamasında çok daha fazla karbon ayak izi ortaya...
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 15. maddesi uyarınca Rekabet Kurulu (“Kurul”), kendisine verilen görevleri yerine getirirken gerekli gördüğü hallerde, teşebbüslerde yerinde inceleme gerçekleştirebilir. Yerinde inceleme esnasında Kurul, teşebbüslerin fiziki ve elektronik...
İşgücü piyasalarındaki teşebbüsler arası anlaşma ve bilgi değişimleri son dönemde Rekabet Kurumu (“Kurum”) tarafından açılan çeşitli önaraştırma ve soruşturmalarda incelenmekteydi. Bazı teşebbüslerin idari para cezalarına muhatap olduğu bu soruşturmalar sonrasında ise, konuya ilişkin bir Kılavuz...
Ekol Lojistik A.Ş.’nin (Ekol) kara yolu ile uluslararası taşımacılık faaliyetlerini kapsayan iş kolunun, DFDS A/S (DFDS) tarafından devralınması işlemine Rekabet Kurulu (Kurul) tarafından izin verilen karar, rekabet hukuku gündeminde son dönemde en çok dikkat çeken işlemlerden biri olarak öne çıkmıştır...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), teşebbüslerden bilgi talep etmek konusunda geniş yetkilere sahiptir. Kurul’un bilgi isteme yetkisinin dayanağı 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 14. maddesidir. İlgili hüküm uyarınca Kurul, 4054 sayılı Kanun’un kendisine verdiği görevleri yerine...
Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş.’nin (Doğuş) yetkili satıcı ve bayilerine, satış ve satış sonrası hizmetlerde istihdam edilen personele uygulanmak üzere baz ücret tavsiye edilmesi uygulamasına muafiyet verilmesi için Rekabet Kurumu’na başvuruda bulunulmuştu...
Instagram’a, 02.08.2024 tarihinden itibaren Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından re’sen erişim engeli getirildi. 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Yasası’nın 8. Maddesi uyarınca BTK’nın re’sen erişimin...
Bilindiği üzere, işveren teşebbüsler arasında çalışanlarına yönelik olarak yapılan ücret belirleme ve çalışan ayartmama anlaşmaları ile rekabete duyarlı bilgi paylaşımları, Rekabet Kurumu da ("Rekabet Kurumu") dâhil olmak üzere, tüm dünyada rekabet otoritelerinin incelemesi altındadır...
Otomotiv sektörü, dünyanın en büyük yatırımlarının yapıldığı sektörler arasında yer alır. Rekabet Kurulu’nun da (“Kurul”) yıllar içerisinde otomotiv sektörü ile yakından ilgilendiği, bu alanda çeşitli incelemeler ve çalışmalar yürüttüğü gözlenir...
Dijital platformların veri toplama ve işleme faaliyetleri kaynaklı rekabet endişelerine yönelik rekabet otoriteleri tarafından yürütülen incelemeler ve sonucunda uygulanan ağır yaptırımlar yoluna hız kesmeden devam ediyor...
Türkiye'deki startup ekosistemi son yıllarda önemli bir büyüme göstermektedir. 2023'ün son çeyreğinde 81 girişim, toplamda yaklaşık 60 milyon dolar yatırım aldı. 2022-2023 üçüncü çeyrek dönemleri karşılaştırıldığında ise yatırım sayıları benzer seviyelerde kalsa da yatırım miktarları düşüş gösterdi...
Topla-dağıt (hub and spoke) karteli, 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (“4054 sayılı Kanun”) kapsamında açıkça tanımlanmayan ve düzenlenmeyen bir ihlal türüdür. Topla-dağıt kartelinin unsurları bakımından yabancı rekabet otoritelerinin, özellikle Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasalar...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), Sunny Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Sunny”) hakkında verdiği kararla yeniden satış fiyatının tespitine yönelik kararlar dizisine bir yenisini daha ekledi. Kurul kararda Sunny’nin sağlayıcısı olduğu tüketici elektroniği ve küçük ev aletlerine yönelik yeniden satıcıların satış fiyatlarına müdahale...
Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) son dönemlerde hızlı tüketim malları, işgücü ve emek piyasası, ilaç ve çimento gibi son derece çeşitli sektörleri mercek altına aldığı görülmektedir. Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) Ekim ayında yayınlanan gerekçeli kararları incelendiğinde ise kozmetik sektöründe de yeniden satış...
Jules Verne, “Yeryüzünde her şeyin ömrü sınırlıdır, ilelebet var olacak bir şey insan elinden çıkamaz” der. Belki de değişim hepimizin hayatında değişmeyen tek kavram. İnsanlık iki büyük dünya savaşına ve sayısız kriz dönemine rağmen son yüzyılda büyük bir değişim ve dönüşüm içinde. Artık daha hızlı arabalar ve...
Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği’nin (“FIFA”) 16 Aralık 2022 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında, FIFA Konseyi tarafından FIFA Futbol Menajerliği Talimatı (“Talimat”) onaylanmıştır. Bu Talimat’ta futbol menajerlerinin hak kazandıkları ücrete üst sınır getirilmesi, lisans koşullarına sınav zorunluluğunun...
Yeniden satış fiyatının belirlenmesi ihlali, son zamanlarda revize edilen AB Dikey Grup Muafiyet Yönetmeliği (VBER) kapsamında hala açık ve ağır (hardcore) bir kısıtlama olarak kabul edilmekte olup, bu da söz konusu ihlal türünün diğer bazı dikey anlaşma türlerinin aksine TFEU (Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Anlaşma)...
Rekabet hukukunda, özellikle birleşme ve devralma işlemleri bakımından teşebbüs kavramının doğru şekilde belirlenmesi son derece önemlidir. Ekonomik bütünlük kavramı, teşebbüslerin hangi ekonomik birimleri kapsadığını ortaya koyma amacı taşır. Ekonomik bütünlük ve aile bağları arasındaki ilişki ise özellikle...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) yerinde incelemenin engellenmesi nedeniyle sıklıkla idari para cezası verdiği, yerinde incelemelere ilişkin hem Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) hem de teşebbüslerin hukuki ve teknik tedbirler aldığı bugünlerde çarpıcı bir gelişme yaşandı. Anayasa Mahkemesi...
Bilişim teknolojilerinin günümüzde hızla gelişmesi ve internet kullanımının giderek artması sonucu ürün ve hizmetlerin tanıtımı ve tüketiciyle buluşmasında çevrimiçi reklamcılık önemli bir kaynak haline gelmiştir. Kullanıcı geçmişi, beğenileri gibi kullanıcıların internet üzerinde bıraktığı dijital ayak izleri aracılığıyla...
Seçici dağıtım sistemleri, sağlayıcıların anlaşma konusu malları veya hizmetleri sadece belirlenmiş kriterlere dayanarak seçtiği dağıtıcılara doğrudan veya dolaylı olarak satmayı taahhüt ettiği, bu dağıtıcıların da söz konusu malları veya hizmetleri yetkilendirilmemiş dağıtıcılara satmamayı...
Hiç şüphesiz COVID 19 pandemisinden beri Rekabet Kurumu’nun en yoğun çalıştığı sektörlerin başında hızlı tüketim malları geliyor. Bu dönemin en önemli gelişmelerinden biri perakendeciler hakkında başlayan soruşturmaların habercisi olan Hızlı Tüketim Malları Perakendeciliği (“HTM”) konusunda başlayan...
Anayasa Mahkemesi’nin (“AYM” veya “Mahkeme”) 2020/67 E. 2022/139 K. sayılı 09.11.2022 tarihli kararında (“Karar”) ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un (“7246 sayılı Kanun”) bazı maddelerinin iptal edilmesi talep edilmiştir. Bu maddeler, 4054 sayılı...
Türk rekabet hukukunda, belirli birleşme ve devralma işlemlerinin hukuki geçerlilik kazanabilmesi için Rekabet Kurulu’ndan (“Kurul”) izin alınması zorunludur. 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 7. maddesi uyarınca Kurul, izne tabi birleşme ve devralma işlemlerini belirleme...
Rekabet Kurulu (Kurul) geçtiğimiz yıllarda banka ve finansal kuruluşlar hakkında yürüttüğü bir önaraştırma kapsamında, kendilerinden talep edilen bilgileri zamanında veya hiç sağlamadıkları gerekçesiyle bazı bankalar hakkında idari para cezası uygulanmasına karar vermişti. Kurul tarafından idari para cezasına...
Dünyaca ünlü bir ticaret şirketi olan Amazon, dünyanın en büyük çevrimiçi alışveriş platformunu işletir. Amazon, arka planda ticari kararları çoğunlukla ilgili pazar verilerinden beslenen otomatik sistemler tarafından yönlendirilen veri odaklı bir şirkettir. Bununla birlikte, Amazon’un bir platform olarak ikili bir rolü...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) yerinde inceleme yetkisi, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) ihlal edilip edilmediğinin ortaya çıkarılmasında kullanılan en önemli araçların başında gelir. Bu yetkinin etkin bir şekilde kullanılması, incelemelerden verimli sonuçlar elde edilebilmesi...
Harese, ilginç bir Arapça kelime. Develerin çölde çok sevdiği bir diken vardır. Deve dikeni büyük bir hırsla yer. Öyle ki yedikçe ağzı kanar, ama yemeyi bırakmaz. Dikenin tadına, kendi kanının tuzlu tadı karışır. Bu karışık tat onu adeta çılgına çevirir. Kanadıkça yer. Sonunda kan kaybından...
Türkiye’nin önde gelen televizyon içerik sağlayıcısı Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon A.Ş. (“Digiturk”), sıklıkla Rekabet Kurumuna (“Kurum”) yapılan şikayetlere konu olur ve incelendiğinde Rekabet Kurulunun (“Kurul”) neredeyse her yıl Digiturk hakkında karar aldığı görülür. Söz konusu kararlara...
Fransız Rekabet Otoritesi (Autorité de la Concurrence), çevrimiçi reklamcılık sektörüne ilişkin olarak Criteo SA’nın (“Criteo”) şikayeti üzerine başlatılan rekabet hukuku incelemesi çerçevesinde, Fransa pazarındaki rekabetçi endişeleri ortadan kaldırmak amacıyla Meta Platforms Inc., Meta Platforms Ireland Ltd...
Yerinde İncelemelerde Dijital Verilerin İncelenmesine İlişkin Kılavuz (“Kılavuz”) ile Rekabet Kurulu’na (“Kurul”) tanınan teşebbüse ait dijital ortamlarda inceleme yetkisinin kapsamı genişletilirken, günümüzde teşebbüs çalışanları tarafından dijital verilerin silinmesi gerekçesiyle teşebbüse...
Türk rekabet hukuku bakımından görece yeni bir ihlal türü olan hub and spoke karteli, bir pazarda yatay düzeydeki faaliyetleri ile tedarikçi veya perakendeci seviyesinde rakip olan iki bağımsız teşebbüsün, üretim veya dağıtım zincirinin farklı bir seviyesinde faaliyet gösteren bir başka teşebbüs aracılığıyla...
Uzlaşma mekanizması, Türk rekabet hukuku uygulamasına henüz yeni girmiştir. İlgili mekanizma 16.06.2020 tarihinde 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da (“Kanun”) yapılan değişiklikle yürürlüğe konmuş olup, yalnızca iki yıldan az bir süredir uygulamadadır...
E-pazaryeri platformları, ekonomiden aldıkları pay ve büyüme hızlarındaki artış nedeniyle dünya üzerindeki birçok rekabet otoritesinin olduğu gibi Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) da merceği altındadır. Kurum’un e-pazaryeri platformları hakkındaki inceleme sürecinin ilk adımı...
4 Mart 2022 tarihli ve 31768 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ (“Değişiklik Tebliği”) ile Rekabet Kurulu’ndan (“Kurul”) izin alınması gereken işlemlere ilişkin...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) BSH Ev Aletleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“BSH”) tarafından yetkili bayilerinin çevrimiçi pazaryerleri üzerinden satış yapmasının yasaklanması uygulamasına menfi tespit veya muafiyet tanınması talebini değerlendirdiği gerekçeli kararı yayınlandı...
Bir Mezopotamya efsanesi olan Şahmaran’ın Tarsus’ta geçtiği varsayılır. Efsaneye göre yılanların şahı, ölümsüz ve bilge “Şahmaran”dır. Şahmaran, yılanları ile birlikte mağarasında yaşayan güzel bir kadın olarak anlatılır. Yerin yedi kat altında yaşar, gövdesi yılan, başı...
COVID-19 salgını sürecinde, perakende gıda ve temizlik ürünleri ticareti ile iştigal eden zincir marketler ile üretici ve toptancı seviyesindeki tedarikçi teşebbüslerin fiyatlama davranışlarındaki rekabetçi endişeler nedeniyle Rekabet Kurumu...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) son dönemde yayınlanan kararlarına bakıldığında, yerinde incelemenin engellenmesi veya zorlaştırılmasına ilişkin verilen kararların sayısında geçmişe kıyasla önemli bir artış olduğu gözlemlenir. Bu durum, Kurul kararlarına da yansıdığı üzere...
Avrupa Komisyonu, 2019 yılından bu yana Credit Suisse, UBS, Barclays, RBS ve HSBC’nin döviz spot ticaret (spot trading - Forex) piyasasındaki danışıklı davranışlarını soruşturuyordu. Komisyon, 02.12.2021 tarihli son basın açıklaması ile soruşturmanın sonuçlandığını duyurdu...
Son yıllarda rekabet hukuku alanındaki değişim tam anlamıyla baş döndürücü. Özellikle dijitalleşme rekabet hukuku kurallarının adeta yeniden yazılmasını gerektiriyor. Rekabet hukuku e-ticaret ve dijital platformlar konusundaki tüm arayışların merkezinde...
Rekabet Hukukunda İhtiyati Tedbir: Türk Rekabet Kurulu’nun Perakendeciler, WhatsApp ve Trendyol Kararları