Sahibindencom Dosyası; Bir Zümrüdü Anka Hikayesi
Wer kämpft kann verlieren. Wer nicht kämpft, hat schon verloren.
B.Brecht
Giriş
Phoenix, Simurg ya da Zümrüdü Anka olarak adlandırılan efsanevi kuş, Arap, İran ve Türk mitolojilerinde önemli bir yer tutar. Efsaneye göre Zümrüdü Anka, ulaşılamaz bir dağ olan Kaf dağında yaşayan, insanlar gibi konuşup, düşünebilen, bilge bir kuştur. Ama Zümrüdü Anka kuşunu eşşiz yapan yanı ölümsüz olmasıdır. Ölümünün yaklaştığını anlayan Zümrüdü Anka, kendisine bir yuva inşa eder ve bu yuva içinde ölmeyi bekler. Güneş ışıkları bu yuvanın içindeki kuru dalları yakar ve Zümrüdü Anka iyice yandıktan sonra, küllerinden sihirli bir şekilde yeniden doğar. Tüm bilgeliği ile yeni bir hayata daha başlar. Bu efsanevi kuş, ulaşılamaz olması, sahip olduğu sınırsız bilgiler ve ölümsüz olması nedeniyle bir güç ve bilgelik sembolü olarak görülür. Temelde Zümrüdü Anka küllerinden doğması ile çaba ve sabır gösterenlerin, kendi şansını yeniden yaratmasını anlatır.
Rekabet Kurumu’nun (“Rekabet Kurumu” veya “Kurum”) 18-36/584-285 sayılı ve 01.10.2018 tarihli Sahibindencom Kararı[1] (“Sahibinden Kararı”) dijital platformların sağladığı pazar gücü ve aşırı fiyatlama gibi çok tartışmalı hususları içermesi nedeniyle büyük önem taşır. Anılan kararın alınmasının üzerinden çok kısa bir zaman geçmesine rağmen, yeni bir yargı kararı ile süreç daha da ilginç hale geldi. Zira bu mahkeme kararı ile Sahibinden Kararı, yargı tarafından esastan iptal edilen ender kararlardan biri oldu.
Sahibinden Kararına Kısa Bakış
Rekabet Kurumu Sahibinden Kararı ile anılan teşebbüsün faaliyetlerini yakından inceledi. Sahibinden.com, başta emlak ve vasıta olmak üzere birçok ürünün satışı için kullanılan ve ilan verilen bir çevrimiçi platform hizmeti sağlamaktadır. Bu anlamda bu platformu ilan vermek veya ilan aramak için kullanan bireysel ve kurumsal müşteriler bulunur. Bireysel müşteriler, anılan platform hizmetleri için hiçbir ücret ödemezken, kurumsal müşteriler üyelik ücreti öderler. Rekabet Kurumu, Sahibinden Kararı çerçevesinde vasıta ve emlak satış-kiralamaya yönelik çevrimiçi hizmetler pazarında 4054 sayılı Kanun’un 6. Maddesi uyarınca aşırı fiyat uygulayıp, uygulamadığını inceledi. İlginç olan, 2015 tarihinde Rekabet Kurumu’nun yine aynı iddia nedeniyle Sahibinden.com’un faaliyetleri incelenmiş ve herhangi bir ihlal tespiti yapılmamıştı. 2015’de Rekabet Kurumu tarafından, Sahibinden.com tarafından aşırı fiyat uygulanması halinde, yükselen fiyatların ilgili pazarın özellikleri gereği pazara yeni girişleri tetikleyeceği, pazardaki mevcut rakipler açısından ise yeni müşterilere ulaşmaları açısından olumlu bir etki sağlayacağı ve durumun rekabeti artıracağı ifade edilmişti. Oysa 2018 tarihli Sahibinden Kararı’nda bundan tamamen farklı sonuçlara varıldı.
2018 tarihli Sahibinden Kararında ise Rekabet Kurumu ilgili ürün pazarı olarak emlak satış/kiralama hizmetlerine yönelik çevrimiçi platform hizmeti pazarı ve vasıta satış hizmetlerine yönelik çevrimiçi platform hizmeti pazarları belirlenmiştir. İlgili coğrafi pazar ise Türkiye olarak tespit edilmiştir.
Kurum pazar tespitini takiben ilgili pazarlarda Sahibinden.com’un hakim durumda olup olmadığını incelemiştir. Kurum, anılan teşebbüsün ziyaretçi sayısı, fiyat, kurumsal üyelerden elde edilen gelir gibi unsurlar nedeniyle önemli bir pazar gücüne sahip olduğunu tespit etmiştir. Ayrıca ilgili pazarda yer alan giriş engelleri (şebeke etkisi), Sahibinden.com’un geniş bir yelpazede farklı platform hizmetleri sunması gibi kriterler de dikkate alınarak, anılan teşebbüssün hakim durumda bulunduğu tespit edilmiştir.
Sahibinden Kararı’nın en tartışmalı kısmı ise aşırı fiyat değerlendirilmesine ilişkindir. Kurum, anılan teşebbüsün fiyatlarını ve artış oranlarını rakipleri ile karşılaştırmıştır. Yapılan analizde Sahibinden.com’un fiyatlarının yüksek olduğu ve pazardaki rakiplerinin yeterince pazar içi rekabetçi baskı yapamadığı tespiti yapılmıştır. Buna ilaveten pazara giriş engelleri nedeniyle potansiyel rekabet baskının da bulunmadığı değerlendirilmesi yapılmıştır. Kurum, bu nedenle Sahibinden.com’un faaliyet gösterdiği pazarın kısa ve orta vadede kendini düzeltme imkanı bulunmadığını, yani yüksek fiyatların yeni rakiplerin pazara girmesi sonucunu doğurmayacağını ve böylece bir düzelmenin sağlanmayacağını belirtmiştir.
Bu tespitler neticesinde Sahibinden.com’un aşırı fiyat yoluyla hakim durumunu kötüye kullandığı tespit edilmiştir.
Küllerden Yeniden Doğuş; İptal Kararı
Sahibinden Kararı’na karşı, anılan teşebbüs tarafından kararın düzeltilmesi için idari başvuru yapılmış ancak bu başvuru reddedilmiştir.[2] Bunun üzerine yargı yoluna başvurulmuş ve Sahibinden Kararı’na karşı iptal davası açılmıştır. Ankara 6. İdare Mahkemesi’nin 2019/946 E., 2019/2625 K. sayılı kararı ile Sahibinden Kararı esastan iptal edilmiştir (“İptal Kararı”).[3]
İptal Kararı, Rekabet Kurumu karalarının esastan inceleyen ve kararın esasına yönelik eksiklikler nedeniyle iptal eden az sayıdaki kararlardan biridir. Ancak bundan daha da önemlisi rekabet hukuku açısından çok tartışmalı olan ‘aşırı fiyat’ kavramının, bir mahkeme tarafından ayrıntılı olarak unsurlarının ortaya konulmasıdır. Rekabet Kurumu’nun ancak 3-4 kararında incelediği “aşırı fiyat” kavramına ilişkin, anılan mahkemenin ayrıntılı tespitler yaptığı görülür.
Mahkeme tarafından aşırı fiyat konusunda AB’de uygulanan “Ekonomik Değer Testi” kavramına atıf yapılarak, öncelikle ilgili ürünün maliyeti ile fiyatının kıyaslanarak yüksek bir kar marjının bulunup bulunmadığının incelenmesi gerektiği belirtilmiştir. İkinci aşama olarak da şayet maliyet ile fiyat arasında böyle bir aşırı farklılık varsa, rakip ürünler veya benzer pazarlardaki fiyatlarla kıyaslanmalıdır. Böylelikle Mahkemenin, iki aşamalı Ekonomik Değer Testini kabul ettiği anlaşılır. Ancak Sahibinden Kararı’nda Rekabet Kurumu tarafından maliyetlerin bazılarının ilgili pazarlar dışındaki platform hizmetleri açısından da söz konusu olduğu ve ayrıştırmanın mümkün olmadığı gerekçesiyle bu test uygulanamamıştır. Mahkeme aşırı fiyat gibi Rekabet Otoritelerince ‘istisnai olarak’ müdahale edilen bir alanda aşırı fiyat eyleminin “tereddüde mahal vermeyecek” şekilde veriler ve olgularla ortaya konulması gerektiğini belirtmiştir. Bu açıdan Mahkemenin, aşırı fiyat gibi bir teşebbüsün fiyatlama politikasını tamamen değiştiren bir müdahale için oldukça ağır bir ispat standardı aradığı anlaşılır.
Mahkeme bunu takiben Sahibinden Kararı’ndaki hukuki eksiklikleri ortaya koymaya başlamıştır. Buna göre anılan kararda, Sahibinden.com ile farklı pazarlarda faaliyet gösteren teşebbüsler karşılaştırtıldığı, ancak farklı ülkelerdeki ve özellikle global oyuncularla bir fiyat karşılaştırması yapılmadığı belirtilmiştir.
Buna ilaveten Kurum’un Sahibinden.Com’un birden fazla pazarda faaliyet göstermesinden kaynaklanan avantajlar nedeniyle uzun vadede pazarı domine edeceği tespitinin de sadece gözleme dayandığı, somut verilerle desteklenmediği için Mahkeme tarafından eksiklik olarak görüldüğü anlaşılmaktadır. Mahkeme tarafından eleştirilen bir diğer husus da, Rekabet Kurumu’nun “sahibinden” adı ile anılan teşebbüsün rakiplerine göre tüketiciler nezdinde daha avantajlı olduğu tespitidir. Mahkeme, bir ticari öngörüye dayanan ve anılan pazara ilk girmenin bir sonucu olarak nitelendirdiği bu durumun somut veriye dayanmadığı, rakiplerin görüşleri doğrultusunda elde edilen bir kanaat olduğunu belirtmiştir. Mahkeme, böyle bir tespitin ancak bir araştırma ile ortaya konulabileceğini ifade etmiştir.
Mahkemenin eksik inceleme olarak gördüğü bir diğer husus, Sahibinden.com’un ilgili pazarlar dışında başka hizmetlere ilişkin de platform hizmetler sunmasının, yani rakiplerine göre daha geniş bir kategoride hizmet sunmasının hakim durumunu güçlendirdiği tespitidir. Mahkeme, bir teşebbüsün seçtiği bir iş modelinin ve bunun yansımalarının ancak nihai tüketicilerinin davranışlarının kapsamlı şekilde analiz edilmesi ile tespit edilebileceğini eleştirisini yapar. Bu nedenle analiz yapılmadan böyle bir yargıya varılmasını eleştirir.
Mahkeme’nin yaptığı en önemli eleştiri ise Sahibinden Kararı’nda maliyetler ile fiyatlar arasındaki marjın belirlenmemesine yöneliktir. Anılan Karar’da Sahibinden.com’un maliyetlerinin ilgili pazarlar özelinde ayrıştırılamadığı belirtilir. Mahkeme bu durumun fiyatlar ile maliyetler arasındaki marjın Kurum tarafından tespit edilemediğinin göstergesi olduğunu belirtir. Buna ilaveten Kurum’un uygulanan indirimli ve indirimsiz fiyatların kıyaslayabileceğini belirterek, Kurum’un bunu mukayese zorluğu nedeniyle yapmadığını tespit eder. Mahkeme Kurum’un bu mukayeseyi yapmamasına rağmen, soruşturma dönemindeki gözlemlere dayanarak indirimli fiyatların dikkate alınması halinde dahi Sahibinden.com’un rakipleriyle arasındaki fiyat farkının kapanmayacağını tespitinde bulunmasını da sadece gözlemlere dayanan bir tespit olması nedeniyle eleştirir.
İptal Kararı’nı ilginç kılan son husus Mahkeme’nin aşırı fiyatlama ile pazara giriş engelleri konusunda yaptığı çıkarımdır. Mahkeme, Kurum’un yorumuna göre bir teşebbüsün yüksek fiyatına müdahale edilmemesi için, pazara giriş engellerinin olmamasının yanında, rakiplerinin hakim durumdaki teşebbüse rekabetçi baskı kurması şartına bağlandığını belirtir. Böyle bir yaklaşımın hakim durumdaki teşebbüsün ticari faaliyetlerinin ve fiyatlandırma stratejisinin rakiplerinin başarısına veya başarısızlığına bağlanması anlamına geldiği eleştirisini getirmektedir. Bu durum Mahkeme tarafından hukuka aykırı olarak nitelendirilir.
Sonuç
Sahibinden Kararı, aşırı fiyat tespiti içeren az sayıdaki Rekabet Kurumu kararlarından biridir. Sadece tartışmalı bir konu olan ‘aşırı fiyat’ kavramını içermesi nedeniyle değil, çevrimiçi platformların pazar gücü, hâkim durumu ve ilgili pazar tespiti açısından önemli tespitler içeren bir karardır. Başta e-ticaret olmak üzere birçok sektörde etkin olan çevrimiçi platformların, iş modelleri anılan karardan sonra ciddi tartışmalar doğurmuştur. Zira çevrimiçi platformların, iş modelleri ve fiyatları bu inovasyona bağlı olarak rakiplerinden farklılık gösterir. Sahibinden Kararı’nda ilgili pazarın da dar belirlenmesi sonucunda birçok çevrimiçi platform hizmeti veren teşebbüs fiyat politikalarını gözden geçirme ihtiyacı hissetmişleridir.
İptal Kararı en az Sahibinden Kararı kadar renkli ve önemli tespitler içerir. Özellikle ispat standardı açısından yapılan tespitler, pazar analizlerinin eksikliği konusundaki değerlendirmeler gelecekte de önemli tartışmalar doğuracaktır. İptal Kararı bu anlamda Sahibinden.com gibi çevrimiçi platformlarının iş modelleri ve fiyatları konusunda gelecekte de yoğun tartışmaların habercisidir.
Sahibinden.com açısından ise İptal Kararı adeta bir yeniden doğuş anlamına gelir. Tıpkı Zümrüdü Anka hikayesi gibi her şeye yeniden başlayabileceği bir dönemin habercisidir. Rekabet hukuku anlamındaki bu önemli tecrübe de önemli pazar gücüne sahip bir teşebbüs açısından eşsiz nitelikte olacaktır.
[1] https://www.rekabet.gov.tr/Karar?kararId=8a58df07-f31b-457e-b936-9fa3afd5fdbf (Erişim Tarihi: 04.03.2020)
[2] Ayrıntılı bilgi için bkz; https://www.rekabet.gov.tr/Karar?kararId=5717e006-6739-48bb-ac8b-8fbf6e80f729 (Erişim Tarihi:04.03.2020)
[3]Ayrıntılı bilgi için bkz; https://www.rekabet.gov.tr/Safahat?safahatId=bc9f149c-bbcc-4fd8-ad33-d6145908954e (Erişim Tarihi: 04.03.2020)
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.
Diğer İçerikler
Son yıllarda rekabet hukukunun küresel çapta en gözde terimlerinin başında gelen çalışan ayartmama anlaşmaları, Rekabet Terimleri Sözlüğü’nde “bir teşebbüsün bir başka teşebbüsün çalışanlarına iş teklif etmemesine veya bu çalışanları işe almamasına ilişkin olarak doğrudan veya dolaylı şekilde yapılan...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), teşebbüslerden bilgi talep etme konusunda geniş yetkilere sahiptir. Bu yetkinin hukuki dayanağını 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 14. maddesi oluşturur. Anılan hüküm uyarınca Kurul, kanunla kendisine verilen görevleri yerine getirirken gerekli...
Dünyadaki rekabet otoriteleri, son yıllarda işgücü piyasasındaki rekabet ihlallerine giderek daha fazla odaklanmakta; bu kapsamda yeni düzenlemeler ve rehberler yayımlamaktadır. Buna örnek olarak, ABD Adalet Bakanlığı ile Federal Ticaret Komisyonu’nun ortak rehberi, Japonya Adil Ticaret Komisyonu’nun...
Genel Veri Koruma Tüzüğü’nün (General Data Protection Regulation, “GDPR”) 8. bölümü, ilgili kişilerin GDPR kapsamındaki haklarının ihlal edilmesi durumunda başvurabilecekleri hukuki yolları düzenler. Bu kapsamda öncelikle her ilgili kişi; yerleşik oldukları, çalıştıkları veya ihlalin gerçekleştiği iddia edilen...
Birleşme ve devralma işlemleri, pazardaki rekabet yapısının şekillenmesinde kritik bir rol oynar. Bu tür işlemler, ürün ve hizmetlerin daha düşük fiyatlarla sunulabilmesi, yeni ürün ve teknolojilerin geliştirilmesi ve kalite artışı gibi olumlu sonuçlar doğurabilse de pazarın yoğunlaşmasına yol açarak etkin rekabetin...
Teknolojik gelişmeler ve beraberinde getirdiği teknolojik imkânlar, piyasa aktörlerinin rekabet edebilirliğine katkı sunmada şüphesiz önemli rol oynuyor. Bu anlamda teşebbüsler tarafından kamuya açık fiyatlarının takip edilmesi ve teşebbüsün kendi fiyatlandırmalarına optimize edilmesini sağlayan fiyatlandırma...
15 Şubat 2009 tarihli ve 27142 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik (“Eski Ceza Yönetmeliği”) yürürlükten kaldırıldı. Rekabet Kurulu’nun...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), son yıllarda perakende sektöründeki teşebbüslerin faaliyetlerini dikkatle takip ediyor. Perakende sektöründeki yatay ihlaller, Kurul’un rekor idari para cezaları ile birlikte kamuoyunda oldukça ses getirdi. Yeniden satış fiyatının belirlenmesi (“YSFB”) ile bölge ve müşteri kısıtlamaları gibi dikey...
Yakın dönem itibarıyla birçok otomobil üreticisi, karbon emisyonlarını azaltma hedeflerini duyurmuş, pek çok marka, üretim süreçlerinden araçların kullanım ömrüne kadar sıfır karbon hedefleri belirlemiştir. Elektrikli araçların, fosil yakıtlı otomobillere kıyasla üretim aşamasında çok daha fazla karbon ayak izi ortaya...
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 15. maddesi uyarınca Rekabet Kurulu (“Kurul”), kendisine verilen görevleri yerine getirirken gerekli gördüğü hallerde, teşebbüslerde yerinde inceleme gerçekleştirebilir. Yerinde inceleme esnasında Kurul, teşebbüslerin fiziki ve elektronik...
İşgücü piyasalarındaki teşebbüsler arası anlaşma ve bilgi değişimleri son dönemde Rekabet Kurumu (“Kurum”) tarafından açılan çeşitli önaraştırma ve soruşturmalarda incelenmekteydi. Bazı teşebbüslerin idari para cezalarına muhatap olduğu bu soruşturmalar sonrasında ise, konuya ilişkin bir Kılavuz...
Ekol Lojistik A.Ş.’nin (Ekol) kara yolu ile uluslararası taşımacılık faaliyetlerini kapsayan iş kolunun, DFDS A/S (DFDS) tarafından devralınması işlemine Rekabet Kurulu (Kurul) tarafından izin verilen karar, rekabet hukuku gündeminde son dönemde en çok dikkat çeken işlemlerden biri olarak öne çıkmıştır...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), teşebbüslerden bilgi talep etmek konusunda geniş yetkilere sahiptir. Kurul’un bilgi isteme yetkisinin dayanağı 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 14. maddesidir. İlgili hüküm uyarınca Kurul, 4054 sayılı Kanun’un kendisine verdiği görevleri yerine...
Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş.’nin (Doğuş) yetkili satıcı ve bayilerine, satış ve satış sonrası hizmetlerde istihdam edilen personele uygulanmak üzere baz ücret tavsiye edilmesi uygulamasına muafiyet verilmesi için Rekabet Kurumu’na başvuruda bulunulmuştu...
Instagram’a, 02.08.2024 tarihinden itibaren Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından re’sen erişim engeli getirildi. 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Yasası’nın 8. Maddesi uyarınca BTK’nın re’sen erişimin...
Bilindiği üzere, işveren teşebbüsler arasında çalışanlarına yönelik olarak yapılan ücret belirleme ve çalışan ayartmama anlaşmaları ile rekabete duyarlı bilgi paylaşımları, Rekabet Kurumu da ("Rekabet Kurumu") dâhil olmak üzere, tüm dünyada rekabet otoritelerinin incelemesi altındadır...
Otomotiv sektörü, dünyanın en büyük yatırımlarının yapıldığı sektörler arasında yer alır. Rekabet Kurulu’nun da (“Kurul”) yıllar içerisinde otomotiv sektörü ile yakından ilgilendiği, bu alanda çeşitli incelemeler ve çalışmalar yürüttüğü gözlenir...
Dijital platformların veri toplama ve işleme faaliyetleri kaynaklı rekabet endişelerine yönelik rekabet otoriteleri tarafından yürütülen incelemeler ve sonucunda uygulanan ağır yaptırımlar yoluna hız kesmeden devam ediyor...
Türkiye'deki startup ekosistemi son yıllarda önemli bir büyüme göstermektedir. 2023'ün son çeyreğinde 81 girişim, toplamda yaklaşık 60 milyon dolar yatırım aldı. 2022-2023 üçüncü çeyrek dönemleri karşılaştırıldığında ise yatırım sayıları benzer seviyelerde kalsa da yatırım miktarları düşüş gösterdi...
Topla-dağıt (hub and spoke) karteli, 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (“4054 sayılı Kanun”) kapsamında açıkça tanımlanmayan ve düzenlenmeyen bir ihlal türüdür. Topla-dağıt kartelinin unsurları bakımından yabancı rekabet otoritelerinin, özellikle Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasalar...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), Sunny Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Sunny”) hakkında verdiği kararla yeniden satış fiyatının tespitine yönelik kararlar dizisine bir yenisini daha ekledi. Kurul kararda Sunny’nin sağlayıcısı olduğu tüketici elektroniği ve küçük ev aletlerine yönelik yeniden satıcıların satış fiyatlarına müdahale...
Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) son dönemlerde hızlı tüketim malları, işgücü ve emek piyasası, ilaç ve çimento gibi son derece çeşitli sektörleri mercek altına aldığı görülmektedir. Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) Ekim ayında yayınlanan gerekçeli kararları incelendiğinde ise kozmetik sektöründe de yeniden satış...
Jules Verne, “Yeryüzünde her şeyin ömrü sınırlıdır, ilelebet var olacak bir şey insan elinden çıkamaz” der. Belki de değişim hepimizin hayatında değişmeyen tek kavram. İnsanlık iki büyük dünya savaşına ve sayısız kriz dönemine rağmen son yüzyılda büyük bir değişim ve dönüşüm içinde. Artık daha hızlı arabalar ve...
Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği’nin (“FIFA”) 16 Aralık 2022 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında, FIFA Konseyi tarafından FIFA Futbol Menajerliği Talimatı (“Talimat”) onaylanmıştır. Bu Talimat’ta futbol menajerlerinin hak kazandıkları ücrete üst sınır getirilmesi, lisans koşullarına sınav zorunluluğunun...
Yeniden satış fiyatının belirlenmesi ihlali, son zamanlarda revize edilen AB Dikey Grup Muafiyet Yönetmeliği (VBER) kapsamında hala açık ve ağır (hardcore) bir kısıtlama olarak kabul edilmekte olup, bu da söz konusu ihlal türünün diğer bazı dikey anlaşma türlerinin aksine TFEU (Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Anlaşma)...
Rekabet hukukunda, özellikle birleşme ve devralma işlemleri bakımından teşebbüs kavramının doğru şekilde belirlenmesi son derece önemlidir. Ekonomik bütünlük kavramı, teşebbüslerin hangi ekonomik birimleri kapsadığını ortaya koyma amacı taşır. Ekonomik bütünlük ve aile bağları arasındaki ilişki ise özellikle...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) yerinde incelemenin engellenmesi nedeniyle sıklıkla idari para cezası verdiği, yerinde incelemelere ilişkin hem Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) hem de teşebbüslerin hukuki ve teknik tedbirler aldığı bugünlerde çarpıcı bir gelişme yaşandı. Anayasa Mahkemesi...
Bilişim teknolojilerinin günümüzde hızla gelişmesi ve internet kullanımının giderek artması sonucu ürün ve hizmetlerin tanıtımı ve tüketiciyle buluşmasında çevrimiçi reklamcılık önemli bir kaynak haline gelmiştir. Kullanıcı geçmişi, beğenileri gibi kullanıcıların internet üzerinde bıraktığı dijital ayak izleri aracılığıyla...
Seçici dağıtım sistemleri, sağlayıcıların anlaşma konusu malları veya hizmetleri sadece belirlenmiş kriterlere dayanarak seçtiği dağıtıcılara doğrudan veya dolaylı olarak satmayı taahhüt ettiği, bu dağıtıcıların da söz konusu malları veya hizmetleri yetkilendirilmemiş dağıtıcılara satmamayı...
Hiç şüphesiz COVID 19 pandemisinden beri Rekabet Kurumu’nun en yoğun çalıştığı sektörlerin başında hızlı tüketim malları geliyor. Bu dönemin en önemli gelişmelerinden biri perakendeciler hakkında başlayan soruşturmaların habercisi olan Hızlı Tüketim Malları Perakendeciliği (“HTM”) konusunda başlayan...
Anayasa Mahkemesi’nin (“AYM” veya “Mahkeme”) 2020/67 E. 2022/139 K. sayılı 09.11.2022 tarihli kararında (“Karar”) ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un (“7246 sayılı Kanun”) bazı maddelerinin iptal edilmesi talep edilmiştir. Bu maddeler, 4054 sayılı...
Türk rekabet hukukunda, belirli birleşme ve devralma işlemlerinin hukuki geçerlilik kazanabilmesi için Rekabet Kurulu’ndan (“Kurul”) izin alınması zorunludur. 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 7. maddesi uyarınca Kurul, izne tabi birleşme ve devralma işlemlerini belirleme...
Rekabet Kurulu (Kurul) geçtiğimiz yıllarda banka ve finansal kuruluşlar hakkında yürüttüğü bir önaraştırma kapsamında, kendilerinden talep edilen bilgileri zamanında veya hiç sağlamadıkları gerekçesiyle bazı bankalar hakkında idari para cezası uygulanmasına karar vermişti. Kurul tarafından idari para cezasına...
Dünyaca ünlü bir ticaret şirketi olan Amazon, dünyanın en büyük çevrimiçi alışveriş platformunu işletir. Amazon, arka planda ticari kararları çoğunlukla ilgili pazar verilerinden beslenen otomatik sistemler tarafından yönlendirilen veri odaklı bir şirkettir. Bununla birlikte, Amazon’un bir platform olarak ikili bir rolü...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) yerinde inceleme yetkisi, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) ihlal edilip edilmediğinin ortaya çıkarılmasında kullanılan en önemli araçların başında gelir. Bu yetkinin etkin bir şekilde kullanılması, incelemelerden verimli sonuçlar elde edilebilmesi...
Harese, ilginç bir Arapça kelime. Develerin çölde çok sevdiği bir diken vardır. Deve dikeni büyük bir hırsla yer. Öyle ki yedikçe ağzı kanar, ama yemeyi bırakmaz. Dikenin tadına, kendi kanının tuzlu tadı karışır. Bu karışık tat onu adeta çılgına çevirir. Kanadıkça yer. Sonunda kan kaybından...
Türkiye’nin önde gelen televizyon içerik sağlayıcısı Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon A.Ş. (“Digiturk”), sıklıkla Rekabet Kurumuna (“Kurum”) yapılan şikayetlere konu olur ve incelendiğinde Rekabet Kurulunun (“Kurul”) neredeyse her yıl Digiturk hakkında karar aldığı görülür. Söz konusu kararlara...
Fransız Rekabet Otoritesi (Autorité de la Concurrence), çevrimiçi reklamcılık sektörüne ilişkin olarak Criteo SA’nın (“Criteo”) şikayeti üzerine başlatılan rekabet hukuku incelemesi çerçevesinde, Fransa pazarındaki rekabetçi endişeleri ortadan kaldırmak amacıyla Meta Platforms Inc., Meta Platforms Ireland Ltd...
Yerinde İncelemelerde Dijital Verilerin İncelenmesine İlişkin Kılavuz (“Kılavuz”) ile Rekabet Kurulu’na (“Kurul”) tanınan teşebbüse ait dijital ortamlarda inceleme yetkisinin kapsamı genişletilirken, günümüzde teşebbüs çalışanları tarafından dijital verilerin silinmesi gerekçesiyle teşebbüse...
Türk rekabet hukuku bakımından görece yeni bir ihlal türü olan hub and spoke karteli, bir pazarda yatay düzeydeki faaliyetleri ile tedarikçi veya perakendeci seviyesinde rakip olan iki bağımsız teşebbüsün, üretim veya dağıtım zincirinin farklı bir seviyesinde faaliyet gösteren bir başka teşebbüs aracılığıyla...
Uzlaşma mekanizması, Türk rekabet hukuku uygulamasına henüz yeni girmiştir. İlgili mekanizma 16.06.2020 tarihinde 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da (“Kanun”) yapılan değişiklikle yürürlüğe konmuş olup, yalnızca iki yıldan az bir süredir uygulamadadır...
E-pazaryeri platformları, ekonomiden aldıkları pay ve büyüme hızlarındaki artış nedeniyle dünya üzerindeki birçok rekabet otoritesinin olduğu gibi Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) da merceği altındadır. Kurum’un e-pazaryeri platformları hakkındaki inceleme sürecinin ilk adımı...
4 Mart 2022 tarihli ve 31768 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ (“Değişiklik Tebliği”) ile Rekabet Kurulu’ndan (“Kurul”) izin alınması gereken işlemlere ilişkin...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) BSH Ev Aletleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“BSH”) tarafından yetkili bayilerinin çevrimiçi pazaryerleri üzerinden satış yapmasının yasaklanması uygulamasına menfi tespit veya muafiyet tanınması talebini değerlendirdiği gerekçeli kararı yayınlandı...
Bir Mezopotamya efsanesi olan Şahmaran’ın Tarsus’ta geçtiği varsayılır. Efsaneye göre yılanların şahı, ölümsüz ve bilge “Şahmaran”dır. Şahmaran, yılanları ile birlikte mağarasında yaşayan güzel bir kadın olarak anlatılır. Yerin yedi kat altında yaşar, gövdesi yılan, başı...
COVID-19 salgını sürecinde, perakende gıda ve temizlik ürünleri ticareti ile iştigal eden zincir marketler ile üretici ve toptancı seviyesindeki tedarikçi teşebbüslerin fiyatlama davranışlarındaki rekabetçi endişeler nedeniyle Rekabet Kurumu...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) son dönemde yayınlanan kararlarına bakıldığında, yerinde incelemenin engellenmesi veya zorlaştırılmasına ilişkin verilen kararların sayısında geçmişe kıyasla önemli bir artış olduğu gözlemlenir. Bu durum, Kurul kararlarına da yansıdığı üzere...
Avrupa Komisyonu, 2019 yılından bu yana Credit Suisse, UBS, Barclays, RBS ve HSBC’nin döviz spot ticaret (spot trading - Forex) piyasasındaki danışıklı davranışlarını soruşturuyordu. Komisyon, 02.12.2021 tarihli son basın açıklaması ile soruşturmanın sonuçlandığını duyurdu...
Son yıllarda rekabet hukuku alanındaki değişim tam anlamıyla baş döndürücü. Özellikle dijitalleşme rekabet hukuku kurallarının adeta yeniden yazılmasını gerektiriyor. Rekabet hukuku e-ticaret ve dijital platformlar konusundaki tüm arayışların merkezinde...
Rekabet Hukukunda İhtiyati Tedbir: Türk Rekabet Kurulu’nun Perakendeciler, WhatsApp ve Trendyol Kararları